راهنمای راه‌اندازی چت‌بات (Chatbot) در سایت خشکبار: فروشنده ۲۴ ساعته (وقتی شما خوابید، ربات می‌فروشد)

در دنیای امروز، مشتریان صبر ندارند. اگر کاربری وارد سایت شما شود و سوالی درباره “ترکیبات چیپس سیب” داشته باشد و جوابی پیدا نکند، منتظر ایمیل شما نمی‌ماند؛ او به سایت رقیب می‌رود. آمارها نشان می‌دهند که ۵۰٪ از مشتریان انتظار دارند فروشگاه‌های آنلاین ۲۴/۷ پاسخگو باشند.

استخدام نیروی انسانی برای شیفت شب گران است. راه حل؟ چت‌بات. چت‌بات‌ها ابزارهایی هستند که روی سایت شما نصب می‌شوند و بر اساس سناریوهایی که شما چیده‌اید (یا با هوش مصنوعی)، با مشتری صحبت می‌کنند، ابهامات را رفع می‌کنند و حتی کد تخفیف می‌دهند تا خرید نهایی شود.

در این مقاله تخصصی، ما انواع چت‌بات‌ها را بررسی می‌کنیم و به شما یاد می‌دهیم چطور یک “سناریوی فروش” برای محصولات خشکبار بنویسید و آن را در وردپرس پیاده‌سازی کنید.

---

فاز اول: انتخاب نوع چت‌بات (ساده یا هوشمند؟)

قبل از نصب افزونه، باید بدانید چه می‌خواهید.

۱. چت‌بات‌های دکمه‌ای (Rule-Based / Tree Bot)

این مدل رایج‌ترین و کم‌خطاترین است.

• چگونه کار می‌کند؟ شما یک “درخت تصمیم” (Decision Tree) می‌سازید. ربات به مشتری چند گزینه می‌دهد و مشتری با کلیک روی دکمه‌ها جلو می‌رود.

• مثال:

  • ربات: سلام! چطور میتونم کمکت کنم؟

  • گزینه‌ها: [پیگیری سفارش] – [سوال درباره محصول] – [مشاوره خرید عمده]

• مزیت: کنترل کامل روی پاسخ‌ها، نصب آسان، بدون خطا.

۲. چت‌بات‌های هوش مصنوعی (AI / NLP)

این مدل جدیدتر است (مثل ChatGPT).

• چگونه کار می‌کند؟ مشتری تایپ می‌کند: “پسته برای کم‌خونی خوبه؟” و ربات با استفاده از دیتابیسی که به او داده‌اید، پاسخ می‌دهد.

• مزیت: تعامل طبیعی‌تر.

• عیب: راه اندازی پیچیده‌تر، احتمال دادن پاسخ غلط (Hallucination).

پیشنهاد من: برای شروع، مدل دکمه‌ای (Rule-Based) برای خشکبار عالی است چون سوالات مشخص و تکراری هستند.

---

فاز دوم: طراحی سناریو (Scripting) – مغزِ ربات

ربات به خودی خود باهوش نیست؛ شما باید به او یاد بدهید. برای خشکبار، ۳ سناریوی اصلی داریم:

سناریوی ۱: رفع ابهام محصول (Product FAQ)

مشتری در صفحه محصول است.

• سوالات احتمالی:

  • آیا این محصول شکر دارد؟

  • آیا مواد نگهدارنده (گوگرد) دارد؟

  • تاریخ انقضا کی هست؟

• پاسخ ربات: “تمامی محصولات ما در دسته ‘ارگانیک’ بدون شکر و گوگرد هستند. تاریخ انقضا ۶ ماه پس از تولید است.”

سناریوی ۲: نجات سبد خرید (Cart Abandonment)

مشتری محصول را در سبد گذاشته و دارد می‌رود.

• تریگر (Trigger): اگر کاربر موس را به سمت دکمه خروج برد (Exit Intent) یا ۲ دقیقه در صفحه سبد خرید ماند.

• پیام ربات: “هنوز دو دلی؟ یه کد تخفیف ۵ درصدی میخوای که همین الان خریدت رو نهایی کنی؟ [دکمه: بله، کد رو بده]”

سناریوی ۳: راهنمای هدیه (Gift Finder)

• پیام ربات: “دنبال خرید هدیه هستی؟”

  • [بله، برای دوستم] -> پیشنهاد: پک‌های فانتزی و چیپس میوه.

  • [بله، برای مدیرم] -> پیشنهاد: جعبه چوبی آجیل لوکس.

---

فاز سوم: ابزارهای فنی (معرفی افزونه‌ها)

به عنوان طراح وب، این ابزارها جعبه‌ابزار تو هستند.

۱. Tidio (بهترین ترکیب سادگی و قدرت)

• ویژگی: محیط بصری (Visual Builder) فوق‌العاده برای ساخت فلوچارت چت‌بات. نسخه رایگان خوبی دارد.

• اتصال: به راحتی به ووکامرس وصل می‌شود و می‌داند مشتری چه محصولی را دیده است.

۲. Crisp (محبوب‌ترین در ایران)

• ویژگی: بسیار سبک است. سیستم تیکتینگ خوبی دارد. در ایران به دلیل سرعت بالا محبوب است.

• چت‌بات: قابلیت ساخت “تریگر” (مثلاً اگر کاربر کلمه “قیمت” را فرستاد، لیست قیمت بفرست) دارد.

۳. ChatBase (هوش مصنوعی واقعی)

• ویژگی: شما فایل PDF کاتالوگ محصولات یا لینک سایتتان را به آن می‌دهید، و او تبدیل به یک کارشناس فروش می‌شود که با ChatGPT به سوالات پاسخ می‌دهد. (هزینه دلاری دارد).

---

فاز چهارم: پیاده‌سازی در وردپرس (گام‌به‌گام با Tidio)

بیایید یک ربات ساده برای “سوالات متداول” بسازیم.

1. نصب: افزونه Tidio را در وردپرس نصب و فعال کنید.

2. ثبت نام: یک اکانت بسازید و پنل باز می‌شود.

3. بخش Chatbots: روی گزینه “Edit Chatbot” یا “Add from scratch” کلیک کنید.

4. تریگر (شروع): گزینه “Visitor opens a specific page” را انتخاب کنید (مثلاً تمام صفحات محصول).

5. اکشن (پیام): یک پیام خوش‌آمدگویی بگذارید: “سلام! من دستیار هوشمند خشکبار هستم. درباره کدوم مورد سوال داری؟”

6. دکمه‌ها (Decision): سه دکمه اضافه کنید:

   • “ارسال و هزینه پستی” -> (وصل شود به پیام توضیح هزینه).

   • “تضمین کیفیت و بازگشت” -> (وصل شود به پیام گارانتی).

   • “دریافت مشاوره انسانی” -> (وصل شود به اپراتور).

---

نکات طلایی تجربه کاربری (UX)

۱. وانمود نکنید انسان هستید: ربات باید بگوید “من ربات هستم”. اگر وانمود کنید انسانید و ربات سوتی بدهد، اعتماد مشتری از بین می‌رود. ۲. همیشه راه فرار بگذارید: همیشه گزینه‌ای به نام “اتصال به اپراتور” یا “ترک پیغام” بگذارید. گاهی مشتری فقط می‌خواهد با آدم حرف بزند. ۳. تایپینگ فیک (Fake Typing): تنظیم کنید که ربات قبل از جواب دادن، ۱ تا ۲ ثانیه حالت “در حال تایپ…” (Typing…) نشان دهد. این کار حس مکالمه طبیعی‌تری می‌دهد.

---

بخش پرسش و پاسخ فنی (FAQ)

۱. آیا چت‌بات سرعت سایت را کم می‌کند؟ کمی بله، چون اسکریپت خارجی لود می‌کند.

• راهکار: از افزونه‌های بهینه مثل Crisp استفاده کنید یا با استفاده از افزونه‌های کش (WP Rocket)، لود شدن اسکریپت چت را چند ثانیه به تأخیر بیندازید (Delay JS Execution) تا روی نمره Google PageSpeed اثر نگذارد.

۲. آیا دکمه واتس‌اپ بهتر از چت‌بات نیست؟ واتس‌اپ عالی است اما “اتوماتیک” نیست. شما باید همیشه پای گوشی باشید. چت‌بات ۳ صبح هم کار می‌کند.

• استراتژی ترکیبی: چت‌بات را فعال کنید، و در مرحله آخر (اگر مشکل حل نشد) مشتری را به واتس‌اپ هدایت کنید.

۳. آیا چت‌بات فارسی را خوب پشتیبانی می‌کند؟ ابزارهایی مثل Tidio و Crisp کاملاً از راست‌چین (RTL) و زبان فارسی پشتیبانی می‌کنند. شما متن‌ها را خودتان فارسی می‌نویسید.

---

جمع‌بندی: فروشنده‌ای که حقوق نمی‌گیرد

راه‌اندازی چت‌بات در سایت خشکبار، یعنی احترام به وقت مشتری و احترام به وقت خودتان. شما با این کار، ۸۰٪ سوالات تکراری (هزینه پست، زمان ارسال، ترکیبات) را فیلتر می‌کنید و تیم فروش شما فقط روی ۲۰٪ مشتریانی که نیاز به مشاوره تخصصی دارند، تمرکز می‌کند.

به عنوان طراح وب، تحویل یک سایت با “چت‌بات تنظیم شده”، ارزش پروژه تو را از یک “طراحی ساده” به یک “راهکار بیزینسی کامل” ارتقا می‌دهد.